تصمیم گیری
برنامه ریزی یک مهارت شناختی اساسی است که بخشی از عملکردهای اجرایی ما را تشکیل می دهد. برنامه ریزی را می توان به عنوان توانایی «فکر کردن درباره آینده» یا پیش بینی ذهنی راه درست برای انجام یک کار یا رسیدن به یک هدف خاص تعریف کرد. برنامه ریزی فرآیند ذهنی است که به ما امکان می دهد اقدامات لازم را برای رسیدن به هدف انتخاب کنیم، ترتیب درستی را تعیین کنیم، هر کار را به منابع شناختی مناسب محول کنیم و برنامه عملی را تنظیم کنیم. با وجود اینکه همه افراد توانایی برنامه ریزی را دارند، برخی افراد آن را به روشی متفاوت انجام می دهند. برای برنامه ریزی کارآمد، به اطلاعات لازم نیاز دارید، اما همچنین باید بتوانید از نظر ذهنی تحلیل مناسبی از همه موارد ایجاد کنید. زوال یا تغییر در توانایی برنامه ریزی برخی از کارها را دشوارتر می کند، مانند سازماندهی یک رویداد یا فعالیت، خرید، پیروی از دستورالعمل ها، تکمیل یک کار، بستن کوله پشتی برای مدرسه و غیره.
برخی از مثالهایی که از برنامهریزی در زندگی روزمرهمان استفاده میکنیم عبارتند از: برنامهریزی برای سفر، تهیه فهرست مواد غذایی، آشپزی، انجام تکالیف یا بستن کوله پشتی برای مدرسه، تمیز کردن اتاق و غیره. بزرگسالان و کودکانی که در توانایی برنامه ریزی خود دچار نقص هستند، در دانستن چگونگی شروع یک کار یا برنامه ریزی ذهنی یک پروژه با مشکل مواجه خواهند شد. طبیعی است که این افراد هنگام تلاش برای تقسیم یک کار به بخش های کوچکتر و قابل کنترل تر، احساس غرق شدن کنند. همچنین ممکن است درک یک ایده یا هدف نهایی برای آنها مشکل باشد. افرادی که برنامه ریزی ضعیفی دارند ممکن است علائم یا ویژگی های زیر را نشان دهند:
- مشکل در تصمیم گیری
- مشکلات در پیش بینی عواقب اقدامات خود
- نمی توان زمان انجام یک کار را به درستی محاسبه کرد
- مشکل در اولویت بندی و تصمیم گیری در مورد اهمیت مراحل در یک کار
- به راحتی حواس فرد پرت می شود و فراموش می کند
- تمایل به بهره وری یا خلاقیت پایین دارند
- ممکن است وظایف را سریع و بی دقت یا به آرامی و ناقص انجام دهد
- مشکل در فکر کردن یا انجام بیش از یک کار در یک زمان
- جابه جایی یک فعالیت به فعالیت دیگر بیشتر از سایرین زمان می برد